Arcturus

Alpha Boötis

Mobirise

Arcturus

Arcturus (alpha Boötis) is de helderste ster in het sterrenbeeld Ossenhoeder (Boötes). Het is een rode reuzenster op slechts 37 lichtjaar afstand.
Arcturus is de op vier na helderste ster aan de hemel en de helderste in het noordelijke halfrond (na Sirius). 

Arcturus is een interessante ster voor ons, aangezien dit oorspronkelijk een vergelijkbare ster was dan onze Zon. Het is als het ware een toekomstversie van de Zon.

Arcturus is nu ongeveer dubbel zo oud als de Zon - zo een 10 miljard jaar oud - en is reeds geëvolueerd tot een oranje-rode reus. Vermoedelijk evolueert Arcturus verder tot een planetaire nevel, waarbij de "stervende" ster haar materie zal afstoten en eindigt als een witte dwerg. Onze Zon wacht hetzelfde lot binnen 4 à 5 miljard jaar.

Algemeen:

Naam: Arcturus (Alpha Boötis)
Sterrenbeeld: Boötes (Ossenhoeder) 
Magnitude: -0,05
Afstand: 36,7 lichtjaar 
Spectraal type: K1.5 III
Massa: 1,08 ± 0,06 Mo (Mo = zonmassa)
Radius: 25,4 ± 0,2 Ro (Ro = straal van onze zon)
Lichtkracht: 170 Lo (Lo = lichtkracht van onze zon)
Coördinaten: 
RA: 14h 15m 40s 
DEC: +19° 10' 56”

Arcturus is, na de zon, de 4de helderste ster aan de hemel. Bij ons, in het noordelijk halfrond, is enkel Sirius nog wat helderder, maar Sirius is enkel in de wintermaanden te zien.

Arcturus is hoogstwaarschijnlijk aanzienlijk ouder dan onze zon. Wanneer de zon evolueert om een ​​rode reus te worden, zal het een ster zijn zoals Arcturus nu vandaag al is.

Arcturus is ongeveer 25 keer groter in diameter dan onze zon. Vanwege zijn groter formaat straalt Arcturus in zichtbaar licht meer dan 170 keer het licht van onze zon uit. De massa is moeilijk precies te bepalen, maar is wellicht iets groter zijn dan die van onze zon.

De roodachtige of oranje kleur van Arcturus betekent dat de temperatuur ongeveer 4000°C is. Dat maakt het enkele duizenden graden koeler dan het oppervlak van de zon.

Arcturus is vooral opmerkelijk vanwege zijn grote eigenbeweging, of zijwaartse beweging, op de hemelkoepel. Alleen Alpha Centauri - het dichtstbijzijnde sterrensysteem nabij de zon - heeft een hogere eigenbeweging bij de eerste-magnitude, of heldere, sterren in onze stellaire omgeving. En natuurlijk komt de grote eigenbeweging van Alpha Centauri voort uit het feit dat het zo relatief dicht bij ons is.

Arcturus beweegt dus met een enorme snelheid (122 km/seconde) ten opzichte van ons zonnestelsel. Arcturus wordt beschouwd als een oude ster. Het lijkt te bewegen met een groep van ten minste 52 andere dergelijke sterren, bekend als de Arcturus-stroom of Arcturus-bewegende groep. Wetenschappers geloven dat deze sterren oorspronkelijk geen deel uitmaakten van de Melkweg, maar afkomstig waren van een dwergsatellietstelsel waarvan de sterren nu zijn opgenomen in de Melkweg.

Gezien vanaf de Aarde beweegt Arcturus zich snel in zuidelijke richting. Het bevindt zich nu op ongeveer op zijn dichtste punt nabij de Aarde en terwijl het zich verder verwijdert, zal het uit het zicht verdwijnen voor het blote oog wanneer het de Carina-Vela-grens over ongeveer 150000 jaar bereikt.

Arcturus bevindt zich momenteel op ongeveer 37 lichtjaar van de Aarde.

Hoe waar te nemen?

Arcturus is de hoofdster van een kegelvormig sterrenbeeld genaamd Boötes, de Ossenhoeder: zie mapje onderaan. Voor waarnemers op het noordelijk halfrond, zoals bij ons in België, is Arcturus het grootste deel van het jaar gedurende een deel van de nacht zichtbaar.

Er is een gemakkelijk geheugensteuntje om te onthouden hoe je deze schitterende, oranje-rode ster kunt identificeren. Volg de boog van de Grote Beer ("de steel van de steelpan") en je komt zo uit op een helder oranje-rood object, nl. Arcturus (zie kaartjes onderaan).

Op late lenteavonden kunt u de schitterende oranje-rode Arcturus hoog boven uw hoofd zien passeren. In de zomer bevindt Arcturus zich kort na het donker hoog boven het hoofd. Herfstwaarnemers moeten vroeg kijken, want dan gaat het halverwege de avond onder. De beste tijd om het in de winter te observeren is in de vroege uurtjes voor zonsopgang.

Opnames:

Foto-opname van Arcturus gerealiseerd met de Planewave CDK17 telescoop van Slooh in Mt Teide, Tenerife. Ccombinatie van 20 opnames van 60s met LRGB-filters.

Deze opname toont heel wat diffractie en ook wat camerafouten (banding). 

Processing met AstroPixelProcessor en Photoshop CC met AstroPanel 4.2, Astronomy Tools, Topaz Sharpen AI & Franzis Denoise Projects 3 plug-ins.

© Copyright 2022 Nachthemel.be - All Rights Reserved

Made with ‌

Offline Website Maker